Xã Tân Trào (Kiến Thụy) những ngày giáp Tết, thật đặc biệt. Đường làng rợp cờ đỏ tung bay phấp phới mừng ngày thành lập Đảng. Bước đi trên những con đường làng lát gạch nghiêng, ngả màu thời gian, nghe như vẳng đâu đây, tiếng bước chân thần tốc của đội quân du kích Kim Sơn, tiếng trống Kim Sơn kháng Nhật thúc giục thuở nào.  

Tại sân đình Kim Sơn, những cháu nhỏ Trường THCS Tân Trào vây quanh bác cựu chiến binh già nghe kể chuyện lịch sử về những ngày kháng chiến hào hùng của dân làng Kim Sơn một thời:

Đình Kim Sơn là nơi chứng kiến cụ đồ Khanh vận động nhân dân thực hiện cải lương hương chính ở làng Kim Sơn vào những năm 20 của thế kỷ 20. Ngày 12-7-1945, đình Kim Sơn chứng kiến sự ra đời của Ủy ban dân tộc giải phóng Kim Sơn, chính quyền cách mạng đầu tiên của vùng duyên hải Bắc bộ…Đình làng cũng là nơi Ủy ban dân tộc giải phóng Kim Sơn lãnh đạo nhân dân chống lại cuộc đàn áp của quân Nhật. Nhớ ngày 4-8-1945, quân Nhật nổ súng tấn công Kim Sơn. Tất cả nhân dân Kim Sơn cùng tự vệ chiến đấu, giành giật với địch từng khóm tre, đoạn ngõ, quyết tâm bảo vệ bằng được chính quyền cách mạng còn non trẻ, đánh bại âm mưu khủng bố của giặc Nhật. Từ thắng lợi này, ngày 15-8-1945, dưới sự lãnh đạo của Ủy ban dân tộc giải phóng, quần chúng cách mạng Kim Sơn giương cờ đỏ sao vàng tiến về phủ lỵ cùng nhân dân các địa phương giành chính quyền, tạo nên phong trào kháng Nhật rộng khắp trong huyện…

Hiện Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Tân Trào đang tiếp tục đồng sức, đồng lòng thực hiện “cuộc cách mạng” mới, đó là chung tay xây dựng nông thôn mới (NTM)- Bí thư Đảng ủy xã Tân Trào Hoàng Xuân Vĩnh khẳng định- Tinh thần đoàn kết một lòng, ý Đảng hợp lòng dân đang hiện hữu trong từng phong trào nhỏ nơi đây. Sự đồng thuận ấy thể hiện bắt đầu từ việc người dân và cán bộ xã Tân Trào đều chung một quan điểm là tiến hành quy hoạch NTM từ ngoài đồng vào trong làng, quy hoạch từ thôn xong rồi mới quy hoạch đến các công trình của xã. Xã lên danh sách hệ thống các công trình phải bảo tồn và những công trình cần cải tạo, nâng cấp để làm cơ sở quy hoạch sát thực tế. Ở từng thôn, xóm, trong xây dựng đều chú ý giữ lại những nét kiến trúc cổ kính, không để “bê tông hóa” phá hỏng những mái đình cổ, cổng làng cổ,đường gạch phủ rêu. Tân Trào đang chọn hướng đột phá cho xây dựng NTM là xây dựng vùng sản xuất tập trung, tạo những cánh đồng cổ tích. Xây dựng NTM gắn với bảo tồn những nét văn hóa cổ đặc trưng vùng biển và khơi nguồn truyền thống cách mạng tự hào của địa phương.

Trong tiết trời se lạnh, chúng tôi len giữa nhưng luống cà chua xanh rậm rì. Cả một vùng trồng màu xanh ngút mắt.

Cánh đồng cổ tích của Tân Trào đấy- Chủ tịch UBND xã Tân Trào Nguyễn Xuân Thắng tự hào khoe- Ngoài vùng trồng màu này, Tân Trào còn 3 vùng sản xuất tập trung. Đó là vùng chuyên trồng lúa nếp rộng 100 ha, vùng gia trại với 85 gia trại chăn nuôi kết hợp nuôi trồng thủy sản, vùng chuyên nuôi thủy sản rộng gần 200 ha. Các vùng sản xuất tập trung này sẽ giúp người dân tăng thu nhập, làm giàu ngay trên chính quê hương mình.

Cùng với quy vùng sản xuất, quy hoạch lại đồng ruộng, xã Tân Trào còn sôi nổi phong trào vận động nhân dân hiến đất, nhường đất cho xây dựng nhà văn hóa, trung tâm văn hóa làng. Với cách họp bàn dân chủ, công khai những việc dân được biết, được bàn, được làm và được kiểm tra, phong trào này được đông đảo người dân đồng tình, ủng hộ. Tại thôn Đa Ngư, nhân dân tình nguyện hiến mỗi khẩu 1 m2 đất để có 3000 m2 đất xây dựng nhà văn thôn đạt tiêu chí NTM. Ngoài ra, mỗi khẩu trong làng tình nguyện hiến 2m 2 đất quy hoạch sân vận động làng. Tại thôn Kỳ Sơn, ngoài hiến đất mở rộng đường ra đồng, mở vùng sản xuất tập trung, nhân dân còn chuyển đổi cho thôn 500 m2 đất từ quỹ đất vòng 1 sang quỹ đất vòng 2 xây dựng nhà văn hóa làng…Để mở rộng đường giao thông thôn xóm, người dân Tân Trào cũng hăng hái hiến hàng trăm mét đất, góp hàng nghìn ngày công…

Còn nhớ cách đây hơn 30 năm, tuổi thơ tôi gắn với tiếng côn trùng rả rích, mỗi lúc đêm về ánh đèn dầu leo lét đủ soi sáng trang sách- Chủ tịch UBND xã Nguyễn Xuân Thắng nhớ lại. Bây giờ điện đến từng nhà. Trẻ con ở xã không phải đi hằng cây số mới xem nhờ được trận bóng đá. Những mái nhà tranh tre được thay bằng những ngôi nhà ngói đỏ, nhà tầng nhấp nhô dàn ăng- ten vô tuyến. Nhiều gia đình trong làng chắt chiu cho con đi học đại học.

Đi giữa xóm làng, nghe như vẳng đâu đó tiếng mùa xuân đang gõ cửa từng nhà. Ở sân đình Kim Sơn, đội múa rồng, đội vật cầu đang luyện lại những thế múa trong tiếng trống giục giã. Người dân Ngọc Tỉnh cũng đang chuẩn bị cho lễ hội cầu ngư, rước cá Sủ đầu xuân.Niềm vui đang hiện hữu trong từng việc làm, từng nét mặt, nụ cười của người dân. Đi dọc đường làng, những ngóc ngách chạy giữa hàng dãy nhà mái ngói hay những ngôi nhà cổ, từ đường trăm tuổi đều thấy bừng sắc cờ đỏ. Tại những khu vực công cộng, trung tâm văn hóa làng ai cũng dễ thấy pano, khẩu hiệu hay tấm bảng với những dòng viết bằng phấn màu, nắn nót: “Mừng Đảng, mừng xuân, ra quân thắng lợi”.